Türkçe



PDF indir

 

 



Sosyalizmi Türkiyelileştiren eşsiz deneyim: TİP

1248 kez bakılmış
13 Þubat 2018
17:39
13 Şubat 1961’de  “İşçi sınıfının ve aydınların kader birliği etmesiyle” kurulan TİP, siyaset sahnesinde kaldığı süre boyunca sosyalizmin bu topraklarda bir güç olabileceğini fazlasıyla kanıtladı. Sosyalist siyasetin toplumsallaşması anlamında bu toprakların gördüğü en başarılı örnek olan Türkiye İşçi Partisi’nin (TİP) kuruluşunun üzerinden 57 yıl geçti.
Kemal Türkler, Kemal Nebioğlu, Şaban Yıldız gibi bir grup sendikacı tarafından kurulan; Behice Boran, Sadun Aren ve Mehmet Ali Aybar gibi aydınları bünyesine katarak Türkiye’nin emekçi halklarının umudu olmak için yola çıkan TİP, kuruluşundan kısa bir süre sonra partiye katılan Niyazi Ağırnaslı ile Esat Çağa aracılığıyla Meclis’teki işçi düşmanı gündemlere müdahale ederek, patronlara verdiği korkuyla gündeme gelecek ve patronların iktidarları tarafından derhal engellemelere maruz kalacaktı.
 
1965 SEÇİMLERİ: SOSYALİZMİN TEMSİLCİLERİ MECLİS’TE!
 
1965 yılına gelindiğinde ülkede genel seçim havası esmekteydi. Seçim sistemi, küçük partilerin de mecliste temsiline imkân veren ‘milli bakiye’ sistemiydi. TİP, tüm yasadışı uygulamalara rağmen başarılı bir seçim dönemi geçirdi.
 
Seçim dönemi boyunca halkın yoğun katılım gösterdiği mitingler düzenleyen TİP, Türkiye’nin 54 ilinde girdiği seçim sonucunda aldığı 276 bin oyla (yüzde 2,9) Meclis’e 15 milletvekili soktu. 
 
O dönem var olan Senato için, 1966 yılında yapılan yenileme seçimlerinde ise 3,9 oranında oy alarak bir senatörlük elde etti.
 
DOĞU MİTİNGLERİ: KÜRT EMEKÇİLERİ SAFLARA!
 
Eşit yurttaşlık temelinde çalışmalarına hız veren TİP, 1967 ve 1969 yılları arasında Kürt illerinde toplam 12 miting yaparak, kimlikleri inkar edilen Kürt emekçilerinin ülkede var olduğunu ve halkların ancak işçi sınıfıyla kader birliği ettiğinde özgürlüğe kavuşacağını gösterdi.http://ekenek.gen.tr/index.php?islem=paket/sayfaP/sayfa_detay.php&sayfa_id=62
 
SD-MDD AYRIŞMASI
 
TİP içinde yaşanan ülkedeki sistemi tahlil ve “devrim yönteminin ne olacağı” sorusu üzerinden şekillenen tartışmalar, Sosyalist Devrim (SD) ve Milli Demokratik Devrim (MDD) görüşlerini ortaya çıkardı. Partinin gençlik çalışmasında bulunan Deniz Gezmiş, Mahir Çayan ve 68 kuşağının birçok ismi bu ayrışmada MDD safında yer alarak partiden ayrıldı.
 
4’ÜNCÜ KONGRE: BU ÜLKEDE KÜRTLER DE VARDIR!
 
29 Ekim 1970 tarihinde Ankara’da yapılan TİP 4’üncü Kongresi’nde yapılan tespit, o döneme kadar bırakın bir partinin siyasi belgelerine girmeyi, sokakta fısıldamaya bile cesaret edilemeyecek ölçüdeydi.
 
“Türkiye’nin Doğusu’nda Kürt halkı yaşar” tespiti o döneme kadar resmi bir belgeye girmiş olan ilk tespitti.
 
12 MART 1971 DARBESİ
 
TİP 4’üncü Kongresi’nin ardından ülke burjuvazi ve onun siyasi aygıtları tarafından bir darbe ortamına sürüklenirken, 8 Ocak 1971’de TİP tarafından Türkiye’de kapsamlı bir “Faşizme Hayır” kampanyası örgütlenmeye başlandı.
 
12 Mart 1971’deki darbenin hemen ardından, sol içinde darbenin hangi yönde olduğuna dair kafa karışıklığı sürerken, o dönem TİP Başkanı olan Behice Boran TRT’ye verdiği demeçle, ordu müdahalesine karşı çıktı.
 
Sıkıyönetim ilan edilmesiyle cuntanın mahkemelerinde yargılanan TİP yöneticileri, muhtıraya karşı çıktıkları için tutuklandı.
 
4’üncü Kongre’de yapılan “Türkiye’nin doğusunda Kürt halkı yaşar” tespiti ise, mahkemeler tarafından kapatma gerekçesi sayılarak, parti kapatıldı.
 
SINIFIN ÖNCÜ PARTİSİ
 
12 Mart döneminde 15 yıla kadar ağır hapis cezaları alan TİP yöneticilerinden Behice Boran, 1974 affıyla serbest kaldı. Boran, hapis günlerinin ardından yeni bir parti kurma arayışına girerek, 1975’te TİP’i yeniden kurdu.
 
II. TİP olarak tarihe geçen bu girişimin ilkinden farklı olan tarafı, tecrübenin yanında bu defa partinin programı ve örgütleniş biçimiydi. Parti, marksist-leninist olarak tanımlanmış ve devrimi gerçekleştirecek gücü işçi sınıfı olarak tanımlamıştı.
 
12 EYLÜL VE TBKP
 
12 Eylül’le birlikte yeniden kapatılan TİP, uzun süren tartışmaların ardından 1987’de Türkiye Komünist Partisi (TKP) ile birleşerek Türkiye Birleşik Komünist Partisi (TBKP) ismini aldı.
 
İleri Haber 13 Şubat 2018
 
 
Bookmark and Share
 

19/03/2024 Bugün373 ziyaret var  Sitede 6 Kişi var  IP:34.228.7.237